Υπουργική Απόφαση 79942/ΓΔ4/2019 - ΦΕΚ 2005/Β/31-5-2019
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ'
Παιδαγωγικές δράσεις και μέτρα για την εύρυθμη λειτουργία του σχολείου
Άρθρο 30: Δράσεις για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του σχολείου
1) Σε κάθε σχολείο ο Σύλλογος των Διδασκόντων/ουσών αποφασίζει τη λήψη των μέτρων που θεωρεί απαραίτητα για την οργάνωση της σχολικής ζωής με τρόπο που να διαμορφώνεται καλό σχολικό κλίμα επικοινωνίας, διαλόγου και εμπιστοσύνης ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές/τριες και ενημερώνει το Σύλλογο Γονέων και τις Μαθητικές Κοινότητες.
2) Για τον σκοπό αυτό μπορεί να αποφασιστεί η συνεργασία με υπευθύνους των υποστηρικτικών δομών των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης ή με κοινωνικές υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης και η εφαρμογή κατάλληλων προγραμμάτων εντός του σχολείου. Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών έχει επίσης την παιδαγωγική ευθύνη τροποποίησης της απόφασης αυτής, αν είναι αναγκαίο.
3) Στην αρχή του διδακτικού έτους και το αργότερο μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται παιδαγωγική συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών, στην οποία γίνεται ο καταμερισμός των εργασιών του σχολείου στους εκπαιδευτικούς και ο προγραμματισμός του εκπαιδευτικού έργου. Στη συνεδρίαση αυτή ορίζεται για κάθε τμήμα ένας καθηγητής/τρια ως υπεύθυνος/η
του τμήματος αυτού. Ο ρόλος του/της υπεύθυνου/ης καθηγητή/τριας είναι η παρακολούθηση της φοίτησης των μαθητών/τριών, η συστηματική υποστήριξη τους και η δημιουργία θετικού κλίματος στη σχολική κοινότητα, ο έγκαιρος εντοπισμός των μαθησιακών, οικογενειακών, οικονομικών και συναισθηματικών δυσκολιών των μαθητών/τριών, ώστε να μπορεί το σχολείο να τις αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.
4) Μέχρι τις 10 Οκτωβρίου ο/η Διευθυντής/ντρια του σχολείου σε συνεργασία με τον Σύλλογο Διδασκόντων/ ουσών οργανώνει ενημερωτική συγκέντρωση των γονέων και κηδεμόνων των μαθητών/τριών, στην οποία οι γονείς και κηδεμόνες ενημερώνονται από τους/τις διδάσκοντες/ουσες για ζητήματα λειτουργίας του σχολείου. Η ημέρα και ώρα της συγκέντρωσης καθορίζονται με κριτήριο τη διευκόλυνση των εργαζόμενων γονέων και κηδεμόνων.
5) Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών έχει την ευθύνη της εφαρμογής των προβλεπόμενων παιδαγωγικών κατευθύνσεων σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες του σχολείου. Για τον σκοπό αυτό στην αρχή του διδακτικού έτους και σε συνεργασία με τις μαθητικές κοινότητες προχωρά στην κατάρτιση ή τροποποίηση ενός πλαισίου κανόνων για την καλύτερη οργάνωση της σχολικής ζωής, του Πλαισίου Οργάνωσης Σχολικής Ζωής. Με το πλαίσιο αυτό εφαρμόζονται οι σκοποί της εκπαίδευσης, όπως καθορίζονται από το Σύνταγμα και τους σχετικούς νόμους, διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις, στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε σχολείου. Το Πλαίσιο Οργάνωσης Σχολικής Ζωής κοινοποιείται στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Μέχρι την ανάδειξη των νέων Μαθητικών Συμβουλίων και την κατάρτιση του ισχύει εκείνο του προηγούμενου σχολικού έτους.
6) Στην εφαρμογή του Πλαισίου Οργάνωσης της Σχολικής Ζωής βοηθούν το Συμβούλιο Τμήματος και ο/η υπεύθυνος/η καθηγητής/τρια του τμήματος.
Το Συμβούλιο Τμήματος:
α) αποτελείται από όλους τους/τις διδάσκοντες/ουσες στο τμήμα και προεδρεύει ο/η αρχαιότερος/η των διδασκόντων/ουσών ή ο/η Διευθυντής/ντρια ή ο/η Υποδιευθυντής/ντρια, εφόσον διδάσκουν σ' αυτό, β) συνεδριάζει έκτακτα κάθε φορά που ανακύπτουν θέματα σχετικά με τη φοίτηση, τη συμπεριφορά, την υγεία και την πρόοδο των μαθητών/τριών του τμήματος, γ) συγκαλείται από τον/την προεδρεύοντα/ουσα ή αν το ζητήσουν με έγγραφό τους δύο τουλάχιστον διδάσκοντες/ουσες, ή και ένας/μία ή περισσότεροι/ες μαθητές/ τριες για σοβαρό λόγο που αφορά όλο το τμήμα, δ) στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου μπορεί να μετέχει και το προεδρείο της μαθητικής κοινότητας του τμήματος,
ε) συνεδριάζει κατά τη διάρκεια λειτουργίας του σχολείου και εκτός ωρών διδασκαλίας των εκπαιδευτικών, στ) συζητεί και εισηγείται στον Σύλλογο Διδασκόντων/ ουσών θέματα που σχετίζονται με την παιδαγωγική αντιμετώπιση των μαθητών/τριών του τμήματος, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους.
Άρθρο 31: Παιδαγωγικά μέτρα και ενέργειες παιδαγωγικού χαρακτήρα
1) Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών έχει την παιδαγωγική ευθύνη να προβαίνει σε ενέργειες και να εφαρμόζει πρακτικές για τη δημιουργία στο σχολείο του κλίματος που απαιτείται για την υλοποίηση των στόχων της εκπαίδευσης και για τη διαπαιδαγώγηση των μαθητών/τριών έτσι, ώστε να σέβονται τους διαφορετικούς ρόλους και να αναγνωρίζουν την ανάγκη τήρησης των κανόνων. Γ ια τον σκοπό αυτό πρέπει να χρησιμοποιεί όλους τους διαθέσιμους τρόπους (π.χ. συμβουλευτικές συναντήσεις με τις υποστηρικτικές εκπαιδευτικές δομές, διαδικασία διαμεσολάβησης) για την αντιμετώπιση κάθε παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς.
Στις περιπτώσεις των μαθητών/τριών που δε βελτιώνουν τη συμπεριφορά τους ο Σύλλογος Διδασκόντων/ ουσών προβαίνει στη λήψη μέτρων, τα οποία είναι: α) προφορική παρατήρηση, β) επίπληξη, γ) αποβολή από τα μαθήματα μίας (1) ημέρας, δ) αποβολή από τα μαθήματα δύο (2) ημερών, ε) αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.
2)Τα παιδαγωγικά μέτρα των περιπτ. γ' και δ' της παρ. 1 επιβάλλονται εφόσον κρίνεται ότι τα παιδαγωγικά μέτρα που έχουν ήδη εφαρμοστεί δεν έχουν φέρει αλλαγή της στάσης του/της μαθητή/τριας ή αν πρόκειται για σοβαρή παρέκκλιση, έστω και μεμονωμένη. Το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος επιβάλλεται μόνο αν, επιπλέον των ανωτέρω, κρίνεται ότι δεν είναι δυνατή η επανόρθωση της παρέκκλισης εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος.
3)Τα παιδαγωγικά μέτρα της παρ. 1 αξιοποιούνται ως εξής:
α) Κάθε διδάσκων/ουσα καθηγητής/τρια μπορεί να αξιοποιήσει τα παιδαγωγικά μέτρα α και β.
β) Ο/Η Διευθυντής/ντρια του σχολείου μπορεί να αξιοποιήσει τα παιδαγωγικά μέτρα α, β και γ.
γ) Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών μπορεί να αξιοποιήσει τα παιδαγωγικά μέτρα α, β, γ, δ και ε.
δ) Την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος μπορεί να την επιβάλει μόνο ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών με απόφαση στην οποία πρέπει να αιτιολογείται ειδικά ο λόγος για τον οποίο κρίνεται ότι δεν είναι δυνατή η επανόρθωση της παρέκκλισης εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Κ.Ε.Σ.Υ. εφόσον ο/η μαθητής/τρια έχει αξιολογηθεί ή, σε διαφορετική περίπτωση, του υπεύθυνου παιδαγωγικής ευθύνης Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας.
Το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος ισχύει για το σχολικό έτος εντός του οποίου λήφθηκε, και από το επόμενο σχολικό έτος, ο/η μαθητής/ τρια έχει δικαίωμα να επανέλθει στο σχολείο με τη διαδικασία της μετεγγραφής. Η διαδικασία που ακολουθείται για τη λήψη απόφασης αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος είναι η εξής: Τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν από τη λήψη της απόφασης, ενημερώνεται εγγράφως ο/η κηδεμόνας του/της μαθητή/τριας, ή ο/η ίδιος/α αν είναι ενήλικος/η, και καλούνται σε ακρόαση ενώπιον του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών. Στην έγγραφη ενημέρωση αναφέρεται ο τόπος, η ημέρα, η ώρα της ακρόασης και προσδιορίζεται το αντικείμενο του μέτρου και οι λόγοι που αιτιολογούν την επιβολή του. Ο/η μαθητής αν είναι ενήλικος/η ή ο/η κηδεμόνας του, έχουν δικαίωμα να λάβουν πλήρη γνώση καθώς και αντίγραφο της αξιολόγησης του Κ.Ε.Σ.Υ. ή της γνώμης του υπεύθυνου παιδαγωγικής ευθύνης Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας. Στη συνεδρίαση έχουν δικαίωμα να παρίστανται ο κηδεμόνας του/της μαθητή/τριας ή ο/η ίδιος/α αν είναι ενήλικος/η, καθώς και το προεδρείο της Μαθητικής Κοινότητας του τμήματος του/της και το προεδρείο του Μαθητικού Συμβουλίου του σχολείου, οι οποίοι αποχωρούν στο σύνολο τους την ώρα της ψηφοφορίας. Για τη συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων/ ουσών συντάσσεται πρακτικό από τον γραμματέα που επικυρώνεται από τον/την Πρόεδρο του Συλλόγου και στο οποίο πρέπει να μνημονεύονται, ιδίως, τα ονόματα και η ιδιότητα των παριστάμενων μελών καθώς και ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με την πλειοψηφία των παρόντων μελών αλλά στο πρακτικό καταχωρίζονται και οι γνώμες και τα ονόματα των μελών που μειοψήφησαν. Δεν επιτρέπεται η λευκή ψήφος, η δήλωση «παρών» ή η αδικαιολόγητη αποχή. Επίσης, πρέπει να γίνεται αναλυτική αναφορά στις παιδαγωγικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν σε προηγούμενες περιπτώσεις για τον/τη συγκεκριμένο/η μαθητή/τρια και στα παιδαγωγικά μέτρα που λήφθηκαν πριν την υιοθέτηση του τελευταίου κατά σειρά παιδαγωγικού μέτρου. Η απόφαση της αλλαγής του σχολικού περιβάλλοντος δεν ανακοινώνεται δημόσια, ώστε να μην περιορίζεται η παιδαγωγική αξία του ληφθέντος παιδαγωγικού μέτρου και να αποφεύγεται η διαπόμπευση του/ της μαθητή/τριας. Ο/Η Διευθυντής/ντρια Εκπαίδευσης επιλέγει τη σχολική μονάδα στην οποία θα γίνει η μετεγγραφή μετά την αλλαγή του σχολικού περιβάλλοντος σύμφωνα με την παρ. 4 του άρ 18 της παρούσας. Πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη αν λειτουργεί άλλη αντίστοιχη σχολική μονάδα στην περιοχή.
4) Επιπλέον για τα παιδαγωγικά μέτρα της παρ. 1 ισχύουν τα εξής:
α) Η παρατήρηση έχει σκοπό να προειδοποιήσει τον/ τη μαθητή/τρια ότι η συμπεριφορά του/της παρεκκλίνει από τα προβλεπόμενα από το Πλαίσιο Οργάνωσης της Σχολικής Ζωής και δεν καταχωρίζεται στο Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας.
β) Τα υπόλοιπα παιδαγωγικά μέτρα καταχωρίζονται στο Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας.
5) Οι μαθητές/τριες που αποβάλλονται παραμένουν τις ημέρες της αποβολής στο σχολείο, οι ώρες απουσίας τους από την τάξη καταχωρίζονται και απασχολούνται με ευθύνη του/της Διευθυντή/ντριας του σχολείου. Η μορφή της απασχόλησης εντός του σχολείου καθορίζεται από το όργανο που αποφάσισε το συγκεκριμένο παιδαγωγικό μέτρο.
6) Εάν μαθητής/τρια παρακωλύει τη διεξαγωγή μαθήματος, είναι δυνατόν να του/της επιβληθεί προφορική παρατήρηση και να απομακρυνθεί από την αίθουσα διδασκαλίας, οπότε απασχολείται με την ευθύνη του/της
Διευθυντή/ντριας του σχολείου, λαμβάνοντας απουσία. Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων ωριαίων απομακρύνσεων και πάντως μετά από τρεις απομακρύνσεις από τον/την ίδιο/α διδάσκοντα/ουσα ή πέντε συνολικά, το Συμβούλιο του Τμήματος εξετάζει τους ενδεδειγμένους χειρισμούς.
7) Στους/στις μαθητές/τριες που επιτυγχάνουν βαθμό ετήσιας προόδου «άριστα» απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών, «Αριστείο Προόδου».
8) Στους/στις μαθητές/τριες κάθε τμήματος που επιτυγχάνουν τον μεγαλύτερο βαθμό ετήσιας προόδου και διαγωγή «εξαιρετική» απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών, «Βραβείο Προόδου». Σε περίπτωση ισοβαθμίας το «Βραβείο Προόδου» απονέμεται σε όλους/ες τους μαθητές/τριες που ισοβάθμισαν.
9) Στους/στις μαθητές/τριες οι οποίοι/ες έχουν σημειώσει σημαντική βελτίωση της επίδοσης τους, απονέμεται, μετά από απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών, «Επαινος Προσωπικής Βελτίωσης».
10)Στους/στις μαθητές/τριες που διακρίνονται για ιδιαίτερες πράξεις αλληλεγγύης και κοινωνικής προσφοράς και για πράξεις που εκφράζουν πνεύμα ανιδιοτελούς φιλαλληλίας απονέμεται ειδικός έπαινος.
11) Ο τύπος και οι διαστάσεις των ειδικών διπλωμάτων που προβλέπονται στο άρθρο αυτό καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
12) Όλες οι τιμητικές διακρίσεις επιδίδονται σε επίσημη τελετή κατά την Εορτή της Σημαίας. Στην τελετή αυτή προσκαλούνται να παραστούν οι τοπικές αρχές και οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών/τριών.
Άρθρο 32: Διαγωγή
1) Η συμπεριφορά των μαθητών/τριών, που εκδηλώνεται με οποιοδήποτε τρόπο, με πράξεις ή παραλείψεις, συνιστά τη διαγωγή τους.
2) Η διαγωγή περιλαμβάνεται μεταξύ των στοιχείων της μαθητικής κατάστασης των μαθητών/τριών που φοιτούν κάθε έτος στο Γυμνάσιο ή Γενικό Λύκειο ή Επαγγελματικό Λύκειο, στα Γυμνάσια ΕΑΕ, στα Λύκεια ΕΑΕ, στα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια και Ε.Ε.Ε.ΕΚ. και ελέγχεται, χαρακτηρίζεται και καταχωρίζεται στα οικεία βιβλία, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας.
3) Οι μαθητές/τριες οφείλουν να ακολουθούν τους κανόνες που διέπουν τη σχολική ζωή, όπως αυτοί ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία και το Πλαίσιο Οργάνωσης της Σχολικής Ζωής, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην παρ. 5 του άρθρου 30. Κάθε πράξη ή παράλειψη που έρχεται σε αντίθεση με αυτούς αποτελεί αντικείμενο παιδαγωγικού ελέγχου και αντιμετωπίζεται με παιδαγωγικά μέσα.
4)Η διαγωγή κάθε μαθητή/τριας χαρακτηρίζεται ως «εξαιρετική», «καλή» ή «μεμπτή» ως εξής:
α) «Εξαιρετική» χαρακτηρίζεται η διαγωγή του/της μαθητή/τριας, όταν τηρεί απολύτως τους κανόνες της σχολικής ζωής.
β) «Καλή» χαρακτηρίζεται η διαγωγή του/της μαθητή/ τριας, όταν υπάρχουν παρεκκλίσεις από την τήρηση των κανόνων της σχολικής ζωής.
γ) «Μεμπτή» χαρακτηρίζεται η διαγωγή μαθητή/τριας όταν αυτός/ή αποκλίνει από την προσήκουσα διαγωγή σε βαθμό ανεπίτρεπτο, αλλά κρίνεται ότι είναι δυνατή η επανόρθωση της παρέκκλισης αυτής εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος.
δ) Όταν κρίνεται ότι η απόκλιση από την προσήκουσα διαγωγή δεν είναι δυνατόν να επανορθωθεί εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος, ο/η μαθητής/τρια υποχρεώνεται σε αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος, με τη διαδικασία που περιγράφεται στην περιπτ. δ της παρ. 3 του άρθρου 31, ώστε σε ένα νέο σχολικό περιβάλλον να δοθεί η ευχέρεια βελτίωσης της διαγωγής του/της.
5) Ο ετήσιος χαρακτηρισμός της διαγωγής των μαθητών/τριών πραγματοποιείται με τη λήξη του διδακτικού έτους με ειδική πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων/ ουσών, ο οποίος αποφαίνεται κατά πλειοψηφία συνεκτιμώντας την εν γένει συμπεριφορά τους καθώς και τα παιδαγωγικά μέτρα ή τις ηθικές αμοιβές που έχουν καταχωριστεί στα οικεία βιβλία. Κάθε χαρακτηρισμός διαγωγής ως «καλής» ή «μεμπτής» πρέπει να είναι αιτιολογημένος.
6) Στην ίδια πράξη χαρακτηρίζεται και η διαγωγή των μαθητών/τριών των οποίων η φοίτηση χαρακτηρίστηκε ανεπαρκής.
7) α) Ο χαρακτηρισμός της διαγωγής των μαθητών/τριών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα και αποσκοπεί στον εντοπισμό προβλημάτων συμπεριφοράς και στην καλύτερη παιδαγωγική αντιμετώπιση τους στο πλαίσιο της σχολικής ζωής. Κανένας χαρακτηρισμός που αφορά τη διαγωγή των μαθητών/ τριών αυτών δεν αναγράφεται στους τίτλους σπουδών, όπως στα απολυτήρια, στα αποδεικτικά απόλυσης και στα κάθε είδους αποδεικτικά και πιστοποιητικά σπουδών.
β) Αποδεικτικά απόλυσης και κάθε είδους αποδεικτικά και πιστοποιητικά σπουδών, που αφορούν μαθητές/τριες που φοίτησαν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, εκδίδονται εφεξής χωρίς την αναγραφή του χαρακτηρισμού της διαγωγής.
8) Καμία μεταβολή της διαγωγής μαθητή/τριας δεν μπορεί να γίνει από τον Σύλλογο Διδασκόντων/ουσών μετά την οριστική έξοδο του/της από το σχολείο.